11 stycznia 1986 r. Krzysztof Wielicki i Jerzy Kukuczka dokonali pierwszego wejścia zimowego na Kanczendzongę (8586 m), trzeci co do wysokości szczyt świata. Sukces ten okrył się cieniem tragedii.

10 stycznia Andrzej Czok dotarł do obozu czwartego na wysokości 7800 m. Przy czym „czwórkę” osiągnął półtorej godziny po Kukuczce i Wielickim. Był wykończony i męczył go kaszel. Koledzy zorientowali się, że coś się z nim dzieje, kiedy okazało się, że miał problemy z zakładaniem butów. Zejście do „trójki” było trudne, a jego stan się pogarszał. Wszystko wskazywało na obrzęk płuc. W obozie trzecim brakowało leków i tlenu. Himalaista zmarł 11 stycznia 1986 r. Pochowano go w szczelinie lodowej.

Andrzej Czok urodził się 11 listopada 1948 r. w Zabrzu. Z zawodu był elektronikiem.
Żeby zarobić na wyprawy pracował na wysokości, wykonując takie zajęcia jak malowanie kominów, szybów kopalnianych, przeprowadzanie prac konserwacyjnych wysokich budynków. Pracował i trenował.

Wspinać zaczął się w skałach Jury Krakowsko-Częstochowskiej w 1970 r., potem przyszła kolej na Tatry, gdzie uczestniczył m.in. w przejściach nowych dróg na Młynarczyku, Żabiej Turni Mięguszowieckiej, Małym Koprowym Wierchu i Ramieniu Krywania oraz w drugim zimowym przejściu drogi Drosta na Kazalnicy Mięguszowieckiej i pierwszym zimowym przejściu drogi Kurczaba na Wielkiej Jaworowej Turni.

W Alpach dokonał m.in. pierwszego polskiego przejścia południowej ściany Aiguille du Fou, pierwszego przejścia zimowego drogi Piussiego na Cima Su Alto. Wraz z Janem Wolfem, Januszem Skorkiem i Walentym Fiutem wytyczył nową drogę na Finsteraarhornie oraz w tym samym składzie dokonał zimowego przejścia północnej ściany Eigeru.

W 1973 r. wspinał się w Kaukazie i tam przeszedł drogę Kensickiego na Piku Szczurowskiego. W kolejnych latach wspinał się w Pamirze, gdzie wszedł na Pik Lenina (1975), Pik Korżeniewskiej (1978) oraz w rekordowym czasie trzech dni wejścia i zejścia na Pik Komunizmu (1978).

W 1981 r. przeszedł m.in. zachodnią ścianę Yerupajá (6635 m) i wytyczył nową drogę na północno-zachodniej ścianie Ninashanca (5607 m) w Andach Peruwiańskich.

Andrzej Czok na szczycie Mount Everest (19 maja 1980), źr. wikipedia.org

Himalaje i Karakorum
W 1976 r. wspinał się nową drogą północno-wschodnią granią na K2, gdzie osiągnął wysokość 8000 m. W 1979 r. wraz z Jerzym Kukuczką, Zygmunt Andrzejem Heinrichem i Januszem Skorkiem zdobył Lhotse, było to wejście bez tlenu. Wiosną 1980 r. wraz z Jerzym Kukuczką zdobył szczyt Mount Everestu, nową drogą południowym filarem. Dwa lata później wszedł samotnie zachodnią ścianą na Makalu. W 1983 r. wraz z Januszem Skorkiem, Hansem Christianem Dosethem, Frodem Guldalem i Havardem Nesheimem uczestniczył w wejściu nową trudną drogą północno-wschodnim filarem na Thalay Sagar. W styczniu 1985 r. razem z Jerzym Kukuczką staną na szczycie Dhaulagiri. Było to pierwsze zimowe wejście. Zrealizowane zostało bez użycia tlenu. W roku 1986 brał udział w zimowej wyprawie na Kanczendzongę, z której już nie wrócił, Himalaje stały się jego grobem.

Anna Makowska

Źródła:
- Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu tom VI, Wydawnictwo Stapis
- wspinanie.pl/2010/04/historia-polskiego-wspinania-himalaje-cziii-lata-1984-88
- katowice.wyborcza.pl/katowice/1,35055,3111960.html
- Wikipedia