Nie tak dawno ukazał się tekst o najniższym szczycie należącym do Korony Gór Polski – Łysicy. Więc tym razem mowa będzie o tym najwyższym, najważniejszym, najtrudniejszym, najbardziej niebezpiecznym. O tym "naj".

A tym właśnie "naj" są Rysy (słow. Rysy, niem. Meeraugspitze, węg. Tengerszem-csúcs). Rysy to też 15 co do wysokości szczyt w Tatrach.

Zdjęcie z bazy zdjęć PG, Poranek na Rysach, autor: Marcin GądekZdjęcie z bazy zdjęć PG, Poranek na Rysach, autor: Marcin Gądek

Tak dla przypomnienia - Rysy są szczytem granicznym i mają trzy wierzchołki, ale ten najwyższy leży w całości na terenie Słowacji (2503 m n.p.m.). Wierzchołek "polski" ma 2499 m n.p.m. i stanowi jednocześnie najwyższy punkt naszego kraju, a tym samym zalicza się on do Korony Gór Polski. Najniższy i ostatni wierzchołek Rysów (południowo-wschodni) znajduje się także na terenie Słowacji i liczy 2473 m n.p.m.

Mimo, że Rysy są szczytem granicznym i można tu swobodnie przekraczać granicę (zresztą można to robić wszędzie odkąd Polska podpisała traktat z Schengen) pamiętać trzeba o zamknięciu na Słowacji szlaków powyżej schronisk  (w okresie od 1 listopada – 15 czerwca).

Z ciekawostek warto wymienić też niezwykle bujną i ciekawą tutejszą florę (szczególnie roślin z grupy alpejskich). Nierzadko natknąć się tutaj można na kozice, świstaki, liczne gatunki ptaków, owadów i mięczaków.

Zdjęcie z bazy zdjęć PG, od prawej Rysy Niżnie i RysyZdjęcie z bazy zdjęć PG, od prawej Rysy Niżnie i Rysy

Jako pierwszy na szczyt dotarł Eduard Blásy z przewodnikiem Jánem Rumanem Driečnym starszym (30 lipca 1840). 10 kwietnia 1884 r. jako pierwsi zimowi zdobywcy, na szczycie stanęli Theodor Wundt z przewodnikiem Jakobem Horvayem.

Szczyt odwiedził także "towarzysz" Włodzimierz Lenin oraz Maria Skłodowska-Curie i jej mąż - Pierre Curie.

Ciekawa sprawa związana jest z nazwą szczytu. Często bowiem uważa się określenie "Rysy" pochodzi od widocznego żlebu w masywie góry (w formie rysy). Jest to myślenie zupełnie nieprawdziwe. W rzeczywistości nazwa "Rysy" związana jest i wywodzi się od pożłobionych zboczy należących do Niżnich Rysów, do Żabiego Szczytu Wyżniego i Żabiego Mnicha. Kiedyś nazwy "Rysy" używano dla całości wzniesień okalających Czarny Staw. Dopiero wraz z rozwojem Taternictwa, "Rysami" (od około 1855 r.) zaczęto określać jedynie najwyższy punkt tej całej formacji. Inne zaś stopniowo otrzymywały swoje, indywidualne nazwy.

Na szczyt prowadzi szlak od strony słowackiej (łatwiejszy, ostatnio wybudowano tu metalowe schody) i od strony polskiej (dosyć trudny, ale ubezpieczony - głównie łańcuchami, wykłuto tu również skalne stopnie). Zimą konieczny jest sprzęt taternicki i pewne umiejętności.

Poprowadzono tutaj także drogi turystyczne (lewą częścią wschodniej ściany czy lewym filarem wschodniej ściany).

Obecnie Rysy są ogromnie popularne. Swoim "zagęszczeniem" dorównują pewnie Giewontowi, a może i nawet go prześcigają. :) Na szczycie czeka nas za to przepiękna nagroda - wspaniała, niezwykle urokliwa, jedyna w swoim rodzaju i rozległa panorama (piękne, dalekie szczyty oraz tatrzańskie jeziora). Przy odpowiednich warunkach pogodowych uda się czasem zobaczyć nawet odległy o 90 km Kraków.

{youtube}8GOIPD88sjs{/youtube}

Bartek Michalak

Źródła:
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Rysy
- http://www.portalgorski.pl/
- Tatry Polskie - PRZEWODNIK, Józef Nyka, Latchorzew 2002
- Tatry Słowackie - PRZEWODNIK, Józef Nyka, Latchorzew 2002
- Najpiękniejsze szczyty tatrzańskie, Janusz Kurczab, Marek Wołoszyński, Warszawa 1991