Kolejne wspomnienie poświęcamy Maćkowi Berbece, człowiekowi, który zasłużył się głównie jako jeden z pionierów zimowej wspinaczki wysokogórskiej. Wielki himalaista z Zakopanego, zdobywca pięciu ośmiotysięczników. Przewodnik UIAGM, nauczyciel PLTP im. A. Kenara w Zakopanem, ratownik TOPR, a także absolwent krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych.

 Można powiedzieć, że wspinanie miał we krwi. Jego ojciec – Krzysztof Berbeka zginął w górach podczas zejścia z północnej ściany Dent d’Herns. Maciej miał wówczas zaledwie 10 lat. Wspinaczką zajmował się również jego brat – Ryszard. Kumulacja dobrych genów miała odzwierciedlenie w dokonaniach wysokogórskich Maćka. Taternictwo zaczął uprawiać od 1969 jako 15-letni młodzieniec. Wspinał się min.: w Kaukazie, Alpach, Pamirze oraz w Górach Skalistych.

Berbeka podczas wspinaczki na Broad Peak
W 1981 roku wziął udział w wyprawie na Annapurnę. Wytyczono wówczas nową drogę wiodącą przez środkowy filar południowej ściany. 23 maja Maciej Berbeka i Bogusław Probulski stanęli na szczycie ośmiotysięcznika. Rok 1984 to kolejny wielki sukces. Berbeka dokonuje pierwszego zimowego wejścia na Manaslu wraz z Ryszardem Gajewskim. Tym samym udowodnił, że zakopiańska krew nigdy nie stygnie. Już w 1985 roku pada kolejny rekord. Polacy wdrapują się zimą na – Cho Oyu. Wyczyn ten nabiera jeszcze większego heroizmu ze względu na fakt, iż himalaiści wytyczają całkowicie nową drogę, południowo -wschodnim filarem od strony lodowca Lungsamba. Podczas tej wyprawy na wierzchołku Ch Oyu stanęli również Jerzy Kukuczka i Andrzej Zygmunt Heinrich.

Maciej Berbeka
Maciej Berbeka kojarzony jest przede wszystkim z zimowej polsko-kanadyjskiej ekspedycji z 1988 roku. Głównym celem było zdobycie K2. Ze względu na niesprzyjające warunki pogodowe w trakcie wyprawy zadecydowano o ataku na Broad Peak, który wydawał się bardziej realnym obiektem docelowym. Polski himalaista dotarł wówczas do przedwierzchołka Rocky Summit, znajdującego się zaledwie kilkanaście metrów poniżej głównego szczytu. Tym samym zapisał się w historii jako pierwszy człowiek, który zimą przekroczył granicę 8000m w Karakorum. Warunki atmosferyczne uniemożliwiały powrót, dlatego Berbeka w oczekiwaniu na poprawę pogody spędził noc siedząc okrakiem na grani na wysokości prawie 8000m. Wyprawa ta wzbudziła liczne kontrowersje, a nawet doprowadziła do konfliktu pomiędzy uczestnikami, a kierownikiem przedsięwzięcia – Andrzejem Zawadą. Otóż Berbeka był przekonany, że dotarł na najwyższe wzniesienie. Dopiero po zejściu i dokładnej analizie okazało się, że do prawdziwego celu zabrakło tych kilkunastu metrów. Pomimo wątpliwości jakie się pojawiły już wcześniej ,ani kierownik, ani pozostali członkowie przebywający w bazie, nie dali Maćkowi znać o możliwości pomyłki. Pozostał więc wielki żal, niedosyt i gorycz, którą trudno było przełknąć.

Broad Peak - Maciej Berbeka
W 1993 roku Berbeka zdobył Mount Everest. Było to pierwsze polskie wejście od strony północnej tzw. Chińskiej.
Po 25 latach pojawiła się szansa, aby wyrównać porachunki z Broad Peakiem, nazywanym przez niektórych K3. W grudniu 2012 roku pod kierownictwem Krzysztofa Wielickiego wyruszyła polska ekspedycja, mająca na celu zdobycie ośmiotysięcznika zimą. W ostatnich miesiącach wspólnie kibicowaliśmy i obserwowaliśmy każdy krok polskiej ekipy. 5 marca Maciej Berbeka, Tomasz Kowalski, Adam Bielecki oraz Artur Małek stanęli na szczycie dwunastej co do wysokości góry świata. Radość jednak nie trwała długo. Niestety za sukces przyszło mu zapłacić najwyższą cenę. 6 marca dotarła do nas informacja, iż Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski zaginęli podczas zejścia. Kroki ratunkowe jakie podjęto niestety nie przyniosły rezultatu. 8 marca, po konsultacjach z licznymi specjalistami kierownik wyprawy – Krzysztof Wielicki uznał zaginionych Polaków za zmarłych.

{youtube}XRdKxZkWSVw{/youtube}

 

Dokonania Macieja Berbeki:

Tatry
Żleb 13  Progów w Wąwozie Kraków
1969 - Filar Świnicy
Orłowski i Puskas na Galeri Gankowej jednego dnia
Komin Węgrznowicza, jedno z pierwszych jednodniowych zimowych przejść
1978, - nowa droga Berbeka-Gajewski-Machnik V+ A2 prawą depresją Zadniej Baszty

Alpy
Voie Major, na wschodniej ścianie Mont Blanc
Droga Contamine'a na Aiguille Verte
Północny Filar Les Droites
Filar Frendo na Aiguille du Midi

Himalaje i Karakorum
1981 - wejście południową ścianą Annapurny - nowa droga
1984 - pierwsze wejście zimowe wraz z Ryszardem Gajewskim
1985 - pierwsze zimowe wejście na Cho Oyu. Nowa droga filarem południowo-
wschodnim. (Maciej Berbeka, Maciej Pawlikowski)
1988 - przedwierzchołek Broad Peak, tzw. Rocky Summit (8035 m) - pierwsze zimowe wejście i pokonanie granicy 8000 metrów zimą w Karakorum.
1993 - pierwsze polskie wejście od strony północnej na Mount Everest
2013 - Pierwsze zimowe wejście na Broad Peak
(Adam Bielecki, Maciej Berbeka, Tomasz Kowalski, Artur Małek)
Inne
1980 - Pik Komunizmu